Mniej godzin języka polskiego. Znikają niektóre ułatwienia w szkołach

Uczniowie będący obywatelami Ukrainy, którzy rozpoczną naukę w polskiej szkole w trakcie roku szkolnego 2025/2026, będą mogli złożyć deklaracje przystąpienia do egzaminu ósmoklasisty, matury i egzaminu zawodowego w dodatkowych terminach - wynika z projektu nowelizacji rozporządzenia ministra edukacji.

Projekt nowelizacji rozporządzenia w sprawie organizacji kształcenia, wychowania i opieki dzieci i młodzieży będących obywatelami Ukrainy został w piątek skierowany do konsultacji publicznych. Powiązany jest z procedowanym w Sejmie projektem nowelizacji ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy. Ustawa ta przewiduje m.in. przedłużenie do 4 marca 2026 r. okresu uznania za legalny pobytu osób, które przybyły do Polski w związku z działaniami wojennymi.

W projekcie rozporządzenia przewidziano - wzorem lat ubiegłych - dodatkowy termin na składanie deklaracji przystąpienia do egzaminów przez uczniów z Ukrainy. Termin ten mija 2 marca 2026 r. i dotyczy:

• uczniów, którzy po 30 września 2025 r. rozpoczęli naukę w klasie VIII szkoły podstawowej lub jej odpowiedniku i zamierzają przystąpić do egzaminu ósmoklasisty,
• uczniów, którzy po 7 lutego 2026 r. rozpoczęli naukę w klasie programowo najwyższej liceum ogólnokształcącego lub technikum i chcą przystąpić do egzaminu maturalnego.

Dodatkowy termin dotyczy również egzaminów zawodowych. Uczniowie, którzy po 15 września 2025 r. rozpoczną naukę w klasie programowo najwyższej technikum lub branżowej szkoły I stopnia i planują przystąpić do egzaminu zawodowego w tzw. sesji zimowej, będą mogli złożyć deklarację do 31 października 2025 r.

Nowelizacja ma także umożliwić uczniom z Ukrainy przystąpienie do egzaminu ósmoklasisty z nowożytnego języka obcego (angielskiego, francuskiego, hiszpańskiego, niemieckiego, rosyjskiego lub włoskiego), nawet jeśli nie uczyli się go w szkole w ramach obowiązkowych zajęć edukacyjnych.

Projekt przewiduje zmianę w organizacji dodatkowych zajęć języka polskiego dla uczniów z Ukrainy. Nadal będą one mogły być prowadzone indywidualnie lub w grupach do 15 osób, ale ich minimalny tygodniowy wymiar zostanie zmniejszony - z czterech do dwóch godzin lekcyjnych.

Jak uzasadniono w projekcie, zmniejszenie liczby godzin wynika ze stabilizacji liczby uczniów z Ukrainy w polskich szkołach oraz niewielkiego napływu nowych dzieci. Wskazano również, że uczniowie ci już od 2022 r. mieli możliwość uczęszczania na te zajęcia w większym wymiarze niż inni uczniowie przybyli z zagranicy.

Uczniowie, którzy rozpoczęli uczestnictwo w dodatkowych lekcjach języka polskiego w roku szkolnym 2022/2023 lub 2023/2024, będą mogli kontynuować naukę przez okres do 36 miesięcy - czyli o 12 miesięcy dłużej niż inni uczniowie, których dotyczyło to rozwiązanie.

Z projektu wynika, że nie zostaną przedłużone inne szczególne regulacje wprowadzone po wybuchu wojny. Dotyczy to m.in. możliwości nieklasyfikowania ucznia uczęszczającego do oddziału przygotowawczego w przypadku braku znajomości języka polskiego.

W takiej sytuacji - jak przypomniano - uczeń otrzymywał zaświadczenie o uczęszczaniu do oddziału przygotowawczego, a w arkuszu ocen odnotowywano brak klasyfikacji. Rozwiązanie to nie będzie już jednak dostępne.

Nie przewiduje się również dalszego stosowania przepisów pozwalających na zwiększenie ponadnormatywnej liczby dzieci w oddziałach przedszkolnych, klasach I-III szkoły podstawowej, klasach integracyjnych i specjalnych oraz w świetlicach szkolnych.

Zrezygnowano także z możliwości przyjęcia dziecka lub ucznia z niepełnosprawnością do placówki specjalnej (np. przedszkola specjalnego, szkoły specjalnej, specjalnego ośrodka wychowawczego) wyłącznie na podstawie oświadczenia rodzica o złożeniu wniosku do poradni psychologiczno-pedagogicznej o wydanie orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego.

Nie będzie również możliwości zatrudniania w publicznych poradniach osób niebędących nauczycielami, nawet za zgodą kuratora oświaty, jeśli posiadają one przygotowanie uznane przez dyrektora za odpowiednie do wykonywania określonych zadań.

Nowelizacja rozporządzenia ma wejść w życie 31 sierpnia 2025 r.