Przetworzone jedzenie uzależnia. Ludzie w średnim wieku też mają ten problem

Generacja X i młodsi Baby Boomers już jako dzieci i młodzi dorośli byli wystawieni na intensywnie przetworzone produkty pełne cukru, tłuszczu i soli. Teraz, w wieku 50-60 lat, 21 proc. kobiet i 10 proc. mężczyzn w tej grupie wiekowej spełnia kryteria uzależnienia. W starszych pokoleniach odsetek ten jest znacznie niższy.

Uczeni z University of Michigan wykorzystało reprezentatywne dane ankietowe od ponad 2000 starszych Amerykanów. Pozwoliło ono prześledzić różnice pokoleniowe i powiązania między uzależnieniem a zdrowiem psychicznym i fizycznym.

Uzależnienie oceniano przy pomocy zmodyfikowanej Skali Uzależnienia od Żywności Yale 2.0, opartej na kryteriach stosowanych do diagnozowania zaburzeń używania substancji. Uwzględnia ona m.in. silne łaknienie, nieudane próby ograniczenia jedzenia czy unikanie kontaktów społecznych z powodu lęku przed przejadaniem się.

W przeciwieństwie do tradycyjnych uzależnień, które częściej występowały u starszych mężczyzn, uzależnienie od ultraprzetworzonej żywności dotyka częściej kobiet. Jednym z powodów mogła być agresywna kampania reklamowa "dietetycznych" produktów w latach 80., szczególnie kierowanych do kobiet.

Badanie wykazało silne powiązania między postrzeganiem własnej wagi a ryzykiem uzależnienia. Kobiety z nadwagą miały 11 razy wyższe ryzyko niż te z prawidłową wagą, a mężczyźni aż 19 razy wyższe. Podobne zależności odnotowano w przypadku złego stanu zdrowia psychicznego i fizycznego oraz poczucia izolacji społecznej.

Naukowcy ostrzegają też, że osoby uważające się za mające nadwagę mogą być szczególnie podatne na produkty "podszywające się pod zdrowe", reklamowane jako niskotłuszczowe czy wysokobiałkowe, choć wciąż silnie uzależniające. Problem szczególnie dotyka kobiet, które odczuwają presję społeczną dotyczącą wyglądu.

Eksperci podkreślają, że obecne dzieci i nastolatki spożywają jeszcze więcej ultraprzetworzonej żywności niż dzisiejsi pięćdziesięcio- i sześćdziesięciolatkowie w swojej młodości. Jeśli trend się utrzyma, przyszłe pokolenia mogą być jeszcze bardziej narażone na uzależnienie. Wczesne interwencje mogą okazać się kluczowe dla ochrony zdrowia na przestrzeni całego życia.

Na podstawie:

Ultra-Processed Food Addiction Is Surging in Middle Age Adults